Равноапостолниот просветител на славјанскиот народ СВ Наум Охридски просветлува со светлината на Христовото евангелие и станува избран сад на благодатта божја.
Информации за неговиот живот црпиме од три извори:Грчките житија,Панонските легенди и Опширното житие на СВ Климент.
Во нив пишува дека „ Светиот и голем отец наш Наум потекнува од Мизија“
За него порака создава охридскиот архиепископ Константин Кавасила.
Роден од богољубиви родители,тој е учен од нив во побожност и уште од младини избира да биде храм на Бога.Стекнал благодатен разум од светото Христово учење ,тој станува соработник на словенските првоучители СВ Кирил и Методиј и ревносно ги завршува заветите им.Придружува ги во мисијата им во Моравија,каде што папата Адријан II го ракополагат за ѓакон.Подоцна е ракоположен за старешина.Долго време е соработник на СВ Методиј во Панонија а потоа во Рим,каде што е ракоположен за свештеник.
По смртта на СВ Методиј учениците на светите браќа се подложени на тешки искушенија,претрпуваат страдања,прогони и се прогонети од Великоморавија.
СВ Наум,СВ Климент и СВ Ангелариј заминуваат за Бугарија.СВ цар Борис со радост ги прифаќа.Тој го испраќа во Македонија СВ Климент како учител а СВ Наум останува во престолнината Плиска.Недалеку од градот Преслав СВ Наум крева манастир во чест на СВ Пантелејмон,каде води просветителска и проповедничка активност.
Во 893 год.на црковно-народен собор СВ Климент бил ракоположен за епископ а СВ Наум е назначен за учител.Цар Симеон го праќа во Кутмичевица.Таму во првите седум години од својата дејност тој обучава илјада ученици и го раководи препишувањето и размножувањето на основните богослужбени книги,ги преведува црковните служби.
За својата просветителска дејност двајцата светители се наречени..Новите Мојсеј и Арон.
СВ Наум го изградил на брегот на Охридското езеро манастирот СВ Архангел.
Таму се повлекува и води равноангелно житие,како со ангелите созерцува непристапна слава на беспочетниот Свети Тројца.Векови обителта е извор на чудотворна сила и засолниште на болни.
Тука околу СВ Наум се собираат многу монаси од сите краишта на Балканскиот полуостров.Тој е мудар учител,раководител на монасите и чудотворец,како и макотрпен преведувач на црковните книги.
Умира на 23 декември 910 година и е погребан во манастирот кој сам го изградува т.е.со помош на бугарските цареви СВ Борис Михаил Покрстител и цар Симеон Велики.Денес тој манастир е познат по името СВ Наум.
Црквата на СВ Наум личи на манастирот СВ Климент на името на„ СВ Пантелејмон“ чија форма е на клевер-трилистник.Особен впечаток тука прават сцените од животот и чудата на СВ Наум.Тоа се пет сцени кои сведочат за неговата способност да лекува душевно болни.Меѓу познатите фрески е композицијата на Свети Седмочисленици:СВ Кирил и Методиј,СВ Климент Охридски,СВ Наум,СВ Сава,СВ Горазд и СВ Ангелариј.Постојат докази дека во 1662 година во внатрешноста на манастирот се наоѓала болница.
Моштите на СВ Наум се чуваат во манастирската црква и извршуваат многу исцеленија,особено на ментално болни луѓе.
Со стекнување на благодатта на Светиот Дух СВ.Наум станува” имитатор на апостолите,правило на архиереите,пример за преподобните,пристаниште на добродателите,страдалец за страдилниците”.Тој поднесува лути таги и маки носејќи божественото Христово име и секогаш смело проповедајќи таинството на Светата Тројца.Така тој се удостојува со нераспадлив венец во Царството Небесно.